30 maja 2025

Z drzewa do butelki – jak powstaje oliwa i dlaczego rodzaj oliwek ma znaczenie?

Oliwa z oliwek to nie tylko podstawowy składnik kuchni śródziemnomorskiej – to również prawdziwe złoto w płynie, pełne smaku, aromatu i cennych właściwości odżywczych. Ale czy wiesz, że smak i jakość oliwy zależy od tego, z jakiej odmiany oliwek została wytłoczona? Poznaj tajniki powstawania oliwy i dowiedz się, dlaczego warto czytać etykiety uważniej.

Oliwa oliwie nierówna – odmiany oliwek a smak oliwy

Każda oliwa ma swój charakter. Wszystko zaczyna się od drzewa oliwnego i konkretnej odmiany oliwek. Oto kilka najpopularniejszych włoskich odmian, z których powstają wyjątkowe oliwy:

🫒 Frantoio

Pochodzenie: Toskania
Profil smakowy: intensywna, lekko pikantna, z nutami ziołowymi i migdałów
Zastosowanie: świetna do sałatek, bruschetty i grillowanych warzyw

Oliwki frantoio znajdziemy w oliwie Frchioni Toscano i Carapelli

🫒 Leccino

Pochodzenie: Toskania, Umbria
Profil smakowy: łagodna, delikatna, owocowa
Zastosowanie: idealna do ryb, dań dziecięcych, majonezów i sosów

Oliwki Leccino są użyte w produkcji oliwy Pasqualone I Mori

🫒 Coratina

Pochodzenie: Apulia
Profil smakowy: bardzo intensywna, pieprzna, bogata w polifenole
Zastosowanie: doskonała do mięs, potraw duszonych i jako „shot zdrowia” na czczo

Oliwki Coratina będą w oliwie 100% Coratina od Levante

🫒 Taggiasca

Pochodzenie: Liguria
Profil smakowy: subtelna, maślana, lekko orzechowa
Zastosowanie: świetna do carpaccio, świeżego pieczywa i deserów z oliwą

Oliwki Tggiasca znajdziemy w olwie Anfosso

Jak powstaje oliwa? Krok po kroku

  1. Zbiór – ręczny lub mechaniczny, najczęściej od października do grudnia.
  2. Tłoczenie – najlepiej w ciągu 24 godzin od zbioru. Wysokiej jakości oliwa extra vergine powstaje w procesie tłoczenia na zimno.
  3. Dekantacja i filtracja – oddzielenie resztek miąższu i wody.
  4. Przechowywanie – w stalowych zbiornikach, bez dostępu powietrza i światła.
  5. Butelkowanie – najlepiej w ciemnym szkle lub puszkach, które chronią oliwę przed utlenieniem.

Dlaczego oliwa extra vergine jest tak cenna?

Oliwa z pierwszego tłoczenia (extra vergine) to najczystsza i najbardziej wartościowa postać oliwy. Jej właściwości zdrowotne są imponujące:

  • bogactwo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (dobre dla serca),
  • silne przeciwutleniacze (polifenole) spowalniające procesy starzenia,
  • wysoka zawartość witaminy E, naturalnego antyoksydantu,
  • działanie przeciwzapalne i wspomagające trawienie.

To nie tylko tłuszcz – to codzienna dawka zdrowia na talerzu!

Jak wybrać dobrą oliwę? Kilka praktycznych wskazówek

  • Czytaj etykiety – szukaj określeń: olio extra vergine di olivatłoczona na zimnoz jednego źródła.
  • Sprawdzaj datę zbioru – świeża oliwa (do 18 miesięcy od tłoczenia) smakuje najlepiej.
  • Zwracaj uwagę na opakowanie – najlepsza oliwa jest w ciemnej butelce lub puszce.
  • Smakuj! – dobra oliwa ma świeży, owocowy zapach, może być lekko pikantna lub goryczkowa – to znak wysokiej zawartości polifenoli.

Oliwa to nie tylko składnik – to styl życia

Dodana do chrupiącej bruschetty, polana na krem z pomidorów, wymieszana z cytryną do sałatki – oliwa to esencja włoskiej kuchni i zdrowia. Wybierając dobrej jakości oliwę z oliwek, nie tylko poprawiasz smak potraw, ale i wspierasz swoje zdrowie każdego dnia.

Spróbuj różnych odmian i odkryj, która oliwa najlepiej pasuje do Twojej kuchni. Niech oliwa stanie się Twoją codzienną pasją!